Unia Europejska przygotowuje największą inicjatywę obronną od Zimnej Wojny, planując inwestycję setek miliardów euro w celu wzmocnienia bezpieczeństwa bloku.
Propozycja, prowadzona przez przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen, obejmuje trzyetapowy plan strategiczny mający na celu zwiększenie zdolności wojskowych i poprawę mechanizmów finansowania. “To wyjątkowy moment dla naszego pokolenia, wymagający pilnego przemyślenia i strategicznego planu dozbrojenia Europy” – powiedziała von der Leyen, podkreślając konieczność natychmiastowego działania.
Nowa struktura bezpieczeństwa UE zostanie omówiona podczas nadzwyczajnego szczytu przywódców bloku 6 marca. Następnie, 19 marca, komisarz ds. obrony Andrius Kubilius oraz wysoka przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Kaja Kallas przedstawią kompleksową strategię przemysłu obronnego. Tymczasem negocjacje nad rozszerzeniem zasobów wojskowych Europy nadal trwają.
Trzy filary planu finansowania obronności
Według Bloomberga, plan finansowania obronności zaproponowany przez von der Leyen opiera się na trzech kluczowych elementach:
Złagodzenie zasad fiskalnych dotyczących wydatków na obronność
Państwa członkowskie UE będą mogły zwiększać swoje budżety obronne bez wliczania tych wydatków do deficytu budżetowego. Środek ten może odblokować do 160 miliardów euro dodatkowych inwestycji w obronność. Debata koncentruje się na tym, jakie wydatki obronne kwalifikują się do tej zasady, jak długo będzie ona obowiązywać i czy jest zgodna z celem NATO, aby przeznaczać 2% PKB na obronność.
Utworzenie wspólnego funduszu obronnego UE
Propozycja zakłada utworzenie scentralizowanego mechanizmu finansowania wojskowego w celu wspierania wspólnych inwestycji w systemy obrony powietrznej, zdolności do ataków dalekiego zasięgu, produkcję rakiet, dronów i sztucznej inteligencji wojskowej. Jednak pomysł finansowania funduszu za pomocą wspólnych pożyczek nadal budzi podziały wśród państw członkowskich.
Złagodzenie ograniczeń inwestycyjnych Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI)
Obecnie EBI może finansować jedynie projekty o podwójnym zastosowaniu (cywilnym i wojskowym). Nowa propozycja umożliwiłaby bankowi finansowanie projektów czysto wojskowych, rozszerzając dostęp do zasobów finansowych, w tym wsparcia ze strony banków prywatnych.
Ponadto von der Leyen zasugerowała przekierowanie niewykorzystanych funduszy UE, w tym tych pierwotnie przeznaczonych na odbudowę po pandemii COVID-19. Propozycja ta jest nadal przedmiotem dyskusji, a negocjacje w tej sprawie toczą się za zamkniętymi drzwiami w celu optymalizacji zasobów finansowych UE na potrzeby gotowości obronnej.
Inicjatywa ta oznacza istotną zmianę w polityce obronnej UE, odzwierciedlając rosnące obawy bloku dotyczące globalnego bezpieczeństwa i jego zdolności do reagowania na nowe zagrożenia, głównie ze strony Rosji.
Źródło i zdjęcia: X @vonderleyen / @EtatMajorFR / @NATO / defence-blog.com. Treść została opracowana przy pomocy AI i zweryfikowana przez zespół redakcyjny.
